Archieven presenteren Belgische vluchtelingen WO1

De Zeeuwse archiefdiensten presenteren op woensdag 8 oktober in de filmzaal van de Abdij een nieuwe online database met de namen van duizenden vluchtelingen uit België die tijdens de Eerste Wereldoorlog in Zeeland zijn opgevangen. De database maakt meer dan 40.000 namen evenals de scans van de vele bronnen online doorzoekbaar. Als eerste zal George van Heukelom, gedeputeerde van de Provincie Zeeland, een zoekactie doen. Het project is een initiatief van de Zeeuwse archiefdiensten ter gelegenheid van de herdenking van de Eerste Wereldoorlog die 100 jaar geleden uitbrak. Nederland was weliswaar neutraal, maar ondervond de gevolgen van de oorlog op meerdere terreinen. Bijvoorbeeld de grote stroom vluchtelingen uit België die na de val van Antwerpen op 10 oktober 1914 via de Zeeuwse grens ons land binnentrokken. De Zeeuws-Vlaamse grens werd door circa 550.000 Belgen gepasseerd. De meesten daarvan gingen door naar andere provincies, maar ook in Zeeland kwamen grote aantallen vluchtelingen voor langere tijd terecht. Volgens een telling in het 'Verslag van het Provinciaal Comité tot hulpverlening aan vluchtelingen in Zeeland' is er op 1 november 1914 sprake van een aantal van 48.627 vluchtelingen die ondersteuning genoten. Het werkelijk aantal verblijvende vluchtelingen moet nog veel hoger zijn geweest.

De Zeeuwse archiefdiensten hebben vorig jaar het plan opgevat om de namen van deze mensen in een centrale database in te voeren. Immers, de registratie van de duizenden vluchtelingen bevindt zich in de archieven die de Zeeuwse archiefdiensten beheren. Behalve het invoeren van de namen met de plaatsen van herkomst zijn ook de vele bronnen gedigitaliseerd. Het Gemeentearchief Tholen heeft deze werkzaamheden gefaciliteerd. De database en de scans van de archiefstukken komen beschikbaar via de website Zeeuwen Gezocht van het Zeeuws Archief en de website Archieven.nl

Twee dagen voor de herdenking van de val van Antwerpen brengen de Zeeuwse archiefdiensten dit project graag onder de aandacht van het publiek. Tijdens een perspresentatie vertellen enkele auteurs en Zeeuwse archivarissen over de gevolgen van de Eerste Wereldoorlog voor het neutrale Nederland en over de opvang van Belgische vluchtelingen toen in Nederland. Hoeveel Belgen zijn er opgevangen, vooral in de periode oktober 1914 - april 1915? Hoeveel trokken er verder en hoeveel bleven al die jaren in de provincie? Hoe verliep de registratie en de opvang en hoe reageerden de autoriteiten en de bevolking?