Initiatief film over Tien van Renesse

De nieuwe stichting Schouwen Film gaat als eerste een documentaire-film maken over de aangrijpende gebeurtenissen rondom ‘de Tien van Renesse’.Oprichter van de stichting is Tjeerd Muller (36), een filmmaker uit Utrecht, die een speciale band heeft met het eiland. Hij werkt al jaren als producent, regisseur en editor in de Randstad. Naast alle commercële producties was er een dringende behoefte bij Muller om echte inhoudelijke films te gaan maken op zijn geliefde eiland.

Muller: ,,Schouwen-Duiveland, en Haamstede in het bijzonder, zijn een beetje mijn tweede thuis. Als ik vanuit de drukke Randstad het eiland oprij, heb ik het gevoel dat ik thuiskom. Onze familie komt hier al sinds de jaren ’50 op vakantie en wij hebben er al meer dan 35 jaar een eigen vakantiehuis en komen er inmiddels dus al drie generaties op het eiland. Vooral om onze vakanties, weekends en vrije dagen die we hebben daar door te brengen. Maar als je ergens zo lang en zo vaak vertoeft gaat het een beetje voelen als thuis. In de zomers speelden wij als kinderen al in de bunkers rond de Zeepeduinen, net zoals mijn opa en vader al in de jaren '50. En nu kom ik dus op mijn beurt met mijn eigen kinderen weer terug.

Er zijn natuurijk veel onderwerpen om documentairefilms over te maken op Schouwen-Duiveland. Over de oorlog, of de watersnoodramp, de prachtige natuur, of wat dan ook. Toch zijn documentaires die op Schouwen-Duiveland gemaakt zijn met dit soort onderwerpen best schaars. Daarom is hij een stichting gestart die zich wil toewijden aan het maken van dit soort films. De stichting is opgericht om films te gaan maken over bijzondere gebeurtenissen op het eiland, die op een bepaalde manier een impact hebben gehad op de samenleving. De Stichting Schouwen Film Initiatief staat voor kwaliteitsfilms, die een authentiek verhaal vertellen dat plaats heeft gevonden op het eiland Schouwen-Duiveland. Het verhaal van De Tien van Renesse zal de eerste worden in een reeks films die gemaakt zullen worden met steun van subsidies en crowdfunding. De eerste stappen zijn al gezet. De Stichting Renesse heeft haar financiële steun al gedoneerd.

Maar waarom dan de Tien van Renesse? Muller: ,,k heb áltijd wel met het idee en gevoel rondgelopen om iets te doen met het thema Schouwen-Duiveland ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Om een aantal redenen. Het is nog zo zichtbaar in het landschap, bovendien was Schouwen-Duiveland frontgebied, de oorlog was erg dichtbij. Maar ik had nooit de tijd om dat echt serieus op te pakken. Nu zijn mijn kinderen iets groter aan het worden en stellen zij mij weer vragen, net zoals ik mijn vader en opa vragen stelde. En nu was ik toevallig onlangs weer in Haamstede en stond tegenover Slot Haamstede bij het bunkertje waar de Tien van Renesse hun laatste liederen zongen voordat zij naar de plek des onheils werden gereden, en daar vroeg mijn zoontje (nu 7 jaar oud) wijzend naar het bunkertje; papa wat is dit? En waarom staat dat ding hier? Dit was een enorme trigger voor mij om me nog eens nader te verdiepen in die zwarte bladzijde in de geschiedenis, dat men in Haamstede niet zo in de vakantiestemming was’’.

,,Want dat is ook een beetje de drijfveer. Al die mensen (Nederlanders en ook veel Duitsters) die hier onbezorgd hun vakanties doorbrengen, en de tijd van hun leven hebben. Deze mensen komen vakantie vieren en associeren het eiland juist met die vrijheid en de ruimte. Net zoals ik. Maar bijna niemand van die toeristen realiseert zich hoe ontzettend anders dat geweest moet zijn. Dat Schouwen een enorme strategische plek was, frontgebied voor Nazi-Duitsland. De Wehrmacht had er een troepenmacht aanwezig en er hebben verschrikkelijke dingen plaatsgevonden waar niemand veel over gesproken heeft. Dat stukje bewustzijn, in een cinematografisch geheel gieten, en de kijker (jong en oud) meenemen in die tijd met de blik van nu, dat lijkt me een hele mooie uitdaging’’.

De researchfase is inmiddels in volle gang. Tjeerd Muller heeft ook historicus Hans Sakkers bij de stichting weten te betrekken om de films inhoudelijk extra body te geven. Beiden hebben al diverse gesprekken gevoerd met nabestaanden. Mensen die in die tijd woonden in Renesse, het gemeentearchief en verschillende locaties bezocht. Zo bezocht hij nog afgelopen week het voormalige gemeentehuis van Renesse, waar het bevolkingsregister destijds werd zoekgemaakt door het verzet. Dit was uiteindelijk het begin van de aanleiding voor de Duitsers om de verantwoordelijken daarvoor op te pakken en op te hangen. De eerste opnames zullen deze zomer al gaan plaatsvinden in Haamstede en Zierikzee. De opnames zullen verder het hele jaar door plaats gaan vinden. Uiteraard ook in Renesse. Naar verwachting zal de productie voor de film een jaar in beslag gaan nemen.

Muller: ,,Ik ben de stichting Renesse erg dankbaar dat we onze eerste stappen kunnen gaan zetten om dit bijzondere project te gaan realiseren. De stichting ziet mijn plannen wel zitten en dankzij hen kunnen we nu echt al van start. Het zal nu ook makkelijker worden om meer subsidieverstrekkers over de streep te krijgen. We kunnen al beeldmateriaal gaan schieten en bijvoorbeeld een teaser maken om ook het stukje crowdfunding succesvoller te laten worden’’. Meer informatie www.schouwenfilm.nl