Woorden schieten tekort.

Het is de komende week 70 jaar geleden dat in de nacht van 31 januari op 1 februari de dijken niet bestand waren tegen het natuurgeweld. De gevolgen op Schouwen-Duiveland waren catastrofaal. Het leed onbeschrijflijk. Woorden schieten tekort.

In de media is volop aandacht voor de 70-jarige herdenking van de Watersnoodramp. Persoonlijk volg ik een aantal van deze reportages. De verhalen zijn hartverscheurend, ontroerend en indrukwekkend. Persoonlijk heb ik in de media niet echt iets nieuws gehoord. Ja, ik heb aardig wat over de Ramp gelezen en gezien en verder een aantal keren het museum in Ouwerkerk bezocht. Maar het meest indrukwekkend zijn de persoonlijke verhalen die mij in vertrouwen tijdens pastorale momenten zijn gedeeld. Intens diep ingrijpende verhalen die deel je niet met iedereen. Daar zijn geen woorden voor.

Zo kom ik bij mijn punt rond de media. Ik hoorde en las in de media, dat de kerk de oorzaak was waarom mensen 40 jaar hebben gezwegen over de Ramp. Dat de secularisatie en ontkerkelijking ervoor zorgde dat slachtoffers na 40 jaar hun ervaringen pas gingen delen. Ontdaan van het juk van de kerk. Want zo hoorde ik, de Ramp was volgens de kerk een straf van God!

Die laatste zin, daar heb ik geen woorden voor. Dat er zo iets gezegd wordt in de media. Zo creëert men een simplistische karikatuur. Ik denk dat dit wellicht door enkele zeer orthodoxe predikanten min of meer zo gezegd zou kunnen zijn. Maar ik geloof niet dat dit gezegd zou zijn door mijn voorgangers in Bruinisse, Oosterland, Nieuwerkerk of Ouwerkerk. Tijdens de weken na de Ramp heeft mijn voorganger Ds. van den Brink ruim 400 slachtoffers begraven. Hebben de predikanten op Schouwen Duiveland trouw hun pastorale werk gedaan. Hebben zij tijdens pastorale gesprekken in vertrouwen de ongehoorde levensverhalen gehoord. De kerk is niet de oorzaak van de stilte. De verhalen waren en zijn te groot, te intens, te pijnlijk om ze te kunnen verwoorden. Zelfs in een vertrouwelijk gesprek. Laat staan voor een buitenstaander, want woorden schieten zo tekort.

Zeker als je denkt aan God en de Ramp, het lijden en het handelen van God. Ook dat is voor mij onbegrijpelijk en dan schieten ook woorden tekort. God en het lijden, dan denk ik aan Jezus en het kruis. Onbegrijpelijk, zelfs voor Jezus. Hij riep: Waarom, waarom verlaat u mij? Zodat wij nooit meer door God verlaten zullen zijn. Dan schieten woorden tekort. Blijft slechts bidden over.

Leo Molenaar