Twee bijzondere boswandelingen

Van Shakespeare weten we hoe bedreigend bomen kunnen zijn voor mensen.
Koning Macbeth voerde strijd en vreesde voor zijn zelf georganiseerd noodlot, een bekend thema. Hij had schrik voor zijn talrijke vijanden en zocht raad bij drie heksen, die hem al vaker hadden bijgelicht. Ook een vertrouwd thema. Eigenlijk een vroege vorm van fake-news. De dames voorspelden dat hij verslagen zou worden als het nabijgelegen bos tegen hem optrok.
Dat stelde hem gerust.
Wat hij niet wis, was dat de vijand zich camoufleerde met takken uit dat bos, opdat Macbeth niet zou zien hoe groot het vijandelijke leger werkelijk was.
Het bos rukte op. Het versloeg de wrede koning.

Hoe bedwing je de dreiging van bomen? Door bij voorbeeld bomen rond hun stam gewoonweg te verstikken. Zie onze bomen aan de zuidzijde van de Oude Haven. Die bomen staan in het wegdek geplant als lantaarnpalen. Geen wonder dat amechtige takjes zoveel moeite hebben met uitlopen. Beleid? Aan de noordzijde van de Oude Haven biedt natuur wel ruimte met enige voedingsbodem. Dus het kan ook anders.

Wat zei dichter J.C. Bloem toch over wat wij zien als natuur?

Natuur is voor tevredenen of legen.
En dan: wat is natuur nog in dit land?
Een stukje bos, ter grootte van een krant,
Een heuvel met wat villaatjes ertegen.

Niettemin kon die verstilde dichter, bij uitzondering, ook domweg gelukkig zijn. Zelfs in de Dapperstraat in Amsterdam. Wie daar ooit zelf een voet gezet heeft, begrijpt:

Alles is veel voor wie niet veel verwacht.
Het leven houdt zijn wonderen verborgen
Tot het ze, opeens, toont in hun hoge staat.

Waar Macbeth streed tegen bomen, pleiten bewoners juist voor behoud van bomen. Zij verzetten zich tegen ander beleid. Hoe?
Remco Campert dichtte over andersoortig verzet:

Verzet begint niet met grote woorden
maar met kleine daden

zoals storm met zacht geritsel in de tuin
of de kat die de kolder in z’n kop krijgt

zoals brede rivieren
met een kleine bron
verscholen in het woud

zoals een vuurzee
met dezelfde lucifer de sigaret aansteekt

zoals liefde met een blik
een aanraking iets dat je opvalt in een stem

jezelf een vraag stellen
daarmee begint verzet

en dan die vraag aan een ander stellen

Remco Campert was zoon van een vermoorde verzetsheld. Het gedicht gaat dus over ander verzet. Maar ook tegen onzinnig beleid is verzet een leidraad.

Want Leeuwardens wandelend bos toont hoe heilzaam bomen zijn. In dit kunstproject duwen in deze versteende stad meer dan 2500 vrijwilligers op karretjes 750 bomen, 60 verschillende soorten, van de ene naar de andere plaats in de stad. Zo maken grote-stadsmensen eens kennis met natuur en laten zij zich verrassen door de effecten van zoveel meer groen. Een groene stad oogt veel vriendelijker. Het klimaat wordt aangenamer qua temperatuur, luchtkwaliteit, geluidshinder.
Bovendien een innovatief toeristisch product.
Het kan zelfs op kleinere schaal, hier, want al is Zierikzee geen Leeuwarden, we snakken wel naar meer groen en naar minder verkeer.

Wim Klaassen