Afbeelding

Een nieuwe uitvalsweg: de Brouwersdam

Column

Vijftig jaar geleden, op 30 maart 1972, werd de weg over de Brouwersdam in gebruik genomen. Daarmee kreeg Schouwen-Duiveland een nieuwe uitvalsweg; in volgorde was dat de derde. In 1965 waren de Zeelandbrug en de Grevelingendam gereed gekomen, nu was het mogelijk via een nieuwe weg richting Holland te rijden. Het betekende ook een stimulans voor de recreatie. Schouwen kwam voor de bewoners van de Randstad op nog kortere afstand.

In 1971, op zaterdag 1 mei, was het laatste stroomgat in de Brouwersdam gesloten met behulp van een caisson. Het was een nieuwe mijlpaal in de Deltawerken, die zuidwestelijk Nederland moesten vrijwaren van overstromingen. Het was een oefening voor het grootste project, de afsluiting van de Oosterschelde. De dichting gebeurde met behulp van grote blokken beton die met een kabelbaan in het water werden gestort. Op 28 mei 1971 werden de laatste blokken gestort. Met behulp van zand en grint werden de openingen opgevuld. Tot in het najaar van 1971 bleven zandzuigers actief om de dam te verstevigen met zand.

Nieuw bij de Brouwersdam was dat ter weerszijden ervan veel ruimte kwam voor ander gebruik. Landschapsarchitecten van Staatsbosbeheer ontwierpen de inrichting en beplanting van het terrein. Vanzelfsprekend werd er ook een weg over de nieuwe dam aangelegd. Daarbij kwam ook de aanleg van de toegangswegen naar deze nieuwe verbinding en de bouw van viaducten bij Scharendijke. Het plateau bij Ellemeet, waar eerder de betonblokken gereed lagen, kreeg een nieuw leven als parkeerterrein. De directie van Rijkswaterstaat kon alles op de voet volgen vanuit hun tijdelijke verblijven op de duinen bij Scharendijke. Daar werden ook de eerste plannen voor de afsluiting van de Oosterschelde uitgewerkt. Later vond men onderdak in een nieuw onderkomen aan de Van Veenlaan in Zierikzee.

Eind maart werd de oostelijke parallelweg geopend, gevolgd door de openstelling van de hoofdbaan halverwege het jaar. Daarmee werd ingespeeld op het zomerseizoen. 31 maart was kort voor Pasen en halverwege het jaar voor de bouwvakvakantie, wanneer de grote toeristenstroom op gang zou komen. Vooral Scharendijke zou gaan profiteren van deze nieuwe ontwikkelingen. De automobilisten moesten zich op Goeree nog behelpen want het zou nog geruime tijd duren voordat daar nieuwe wegen werden aangelegd. Op de dam werd ook een westelijke parallelweg en een weg aan de buitenzijde van de dam aangelegd.

Op een winderige donderdag 30 maart, om half twaalf, werd de weg opengesteld door ir. N. Biezeveld, hoofdingenieur bij de Deltadienst van Rijkswaterstaat. De genodigden reden in twee bussen door een versperring van plastic, die stond op de grens tussen Schouwen en Goeree. Mede namens zijn collega van de gemeente Goedereede, D. de Voogd, sprak burgemeester S. Francke van Middenschouwen woorden van dank en waardering. Een tweede hindernis, dat uit een rood lint bestond, werd eveneens stuk gereden. Het stond op de grens van de gemeenten Middenschouwen en Westerschouwen. Daar stond de burgemeester van die laatste gemeente gereed, H.P. Everwijn, om eveneens dankwoorden te spreken.

Vanzelfsprekend was de nieuwsgierigheid onder de bevolking groot. In de daarop volgende dagen kwamen vele auto’s over de dam. Er waren momenten dat men stapvoets moest rijden. Bovendien bleek de dam zelf, vooral de zeezijde, een grote aantrekkingskracht te hebben.

De inrichting van het zo ontstane Grevelingenmeer werd een nieuwe uitdaging. Er kwam volop ruimte voor de waterrecreatie. De plannen voor Brouwerseiland, een groot park met vakantievilla’s aan de binnenzijde van de dam, zijn recent ter zijde gelegd. Dat gold al eerder voor de getijdencentrale voor het opwekken van elektriciteit die in een doorlaat in de dam gebouwd zou kunnen worden. Maar de actuele ontwikkelingen in de behoefte aan energie zorgen misschien voor een herkansing.

Huib Uil

Meer nieuws