Zierikzee, acht eeuwen stad.

Zaterdag 6 november 2021 was een mijlpaal in de geschiedschrijving van Zierikzee. Die middag verscheen het boek Zierikzee, acht eeuwen stad. Het is een nieuw overzichtswerk over de geschiedenis, dat een gepaste plaats zal innemen tussen de boeken over onze goede stad.

Het boek is uitgegeven door het Paard van Troje in Goes en is een lust voor het oog door de fraaie uitvoering en de rijke hoeveelheid illustraties. Met het boek wordt een nieuwe fase in de kennis van Zierikzee ingeluid. Het bevat de laatste stand van zaken en boort op talrijke gebieden nieuwe kennis aan. Dit boek belicht Zierikzee vanaf de vroegste tijden tot 1997, het jaar waarin Zierikzee opging in de gemeente Schouwen-Duiveland. Acht eeuwen historie zijn zo doende op overzichtelijke wijze samengevat.

De basis voor het boek werd gelegd door de Stichting Historisch Onderzoek Zeeland, die een aantal deskundige auteurs aanzocht en in de persoon van Jeanine Dekker een uitstekende eindredacteur. Een soortgelijk boek over Middelburg diende als voorbeeld. Met steun van talrijke sponsoren, waaronder de gemeente, werd de basis voor het nieuwe boek gelegd. Het middeleeuwse deel schreef Peter Henderikx, de emeritus-hoogleraar die zich bij herhaling heeft beziggehouden met het ontstaan en de wording van Zierikzee. Voor de Bataafs-Franse tijd en later tekent Jan Zwemer, die zijn sporen voor die periode in Zeeland heeft laten zien. Ze werden bijgestaan door een keur van deskundigen die deelthema’s voor hun rekening namen: Katie Heyning, Isaac van der Male, Ilja Mostert, Arno Neele, Ruud Paesie en Adri van Vliet. De beeldredactie was in de bekwame handen van Ineke van den Broek. Kopers en lezers van het boek zullen te weten komen dat ik een naam oversla. Beslist niet overgeslagen mag worden Jan van Broekhoven die verantwoordelijk is voor de vormgeving. Het grapje dat hij maakte, is te lezen op de rug van het boek.

Eerdere geschiedschrijvers hebben uitgezien naar dit moment. Vanaf de zestiende eeuw hebben de Zeeuwse geschiedschrijvers Reigersberg, Boxhorn en Smallegange in hun boeken de geschiedenis van Zierikzee samengevat. De Zierikzeese navolgers brachten eveneens het nodige samen: de jurist Nicolaas van der Schatte, notaris Johan de Kanter Phil.z., de commies-griffier Olivier Groeneyk en gemeentearchivaris P.D. de Vos. Ook zij keken uit naar opvolgers. Het was de Zierikzeese historicus dr. J.J. Westendorp Boerma die met een meeromvattende studie de geschiedenis van Zierikzee in een samenhangende synthese presenteerde. In 1972 verscheen van zijn hand: Zierikzee, vroeger en nu. Prof. C.A. van Swigchem belichtte in dat boek de monumenten. Weliswaar verschenen er nog publicaties in beperkte omvang, maar het verlangen bleef naar een hedendaagse studie. Die is nu verschenen. Zeker is met dit boek niet alles geschreven; er blijven nog vele terreinen over die de aandacht verdienen. Maar dat hier sprake is van een mijlpaal is buiten discussie. Opnieuw is een goed naslagwerk ter beschikking.

De trouwzaal van het Zierikzeese stadhuismuseum was de passende locatie voor de presentatie. Maarten Steenbeek, voorzitter van de genoemde stichting; Jeanine Dekker en uitgever Anthoni Fierloos waren de sprekers. Burgemeester Jack van der Hoek en Commissaris van de Koning in Zeeland, Han Polman, spraken woorden van waardering. De laatste verlengde zijn toespraak in zijn functie van voorzitter van het Prins Bernhard Cultuurfonds Zeeland en maakte bekend dat de Goessche Diep Fondsprijs is toegekend aan Peter Henderikx. Dat zorgvuldig bewaarde geheim was voor hem een grote verrassing. Het is een verdiend eerbetoon voor een innemend historicus die met zijn grote aantal publicaties zich zeer verdienstelijk heeft gemaakt voor Zeeland.

Het boek ‘Zierikzee, acht eeuwen stad’ is verkrijgbaar in de boekhandel en kost € 34.95.

Huib Uil