Welke partij moet na verkiezingen wethouderszetel inleveren?

Nooit eerder was er een politieke partij in de gemeenteraad van Schouwen-Duiveland zo groot als Leefbaar Schouwen-Duiveland (LSD). De partij van fractievoorzitter Robbert Lievense telt momenteel acht zetels van de drie-en-twintig. Een derde van het politieke spectrum. Hoe gezond is dat eigenlijk? 

Lievense maakt op dit moment de dienst uit. Toeristenbelasting fors omhoog, miljoenen voor de dorpen, extra geld voor de cultuur. Lievense regelt het en vooral achter de schermen. Zelden komen dit soort thema’s tot een echt inhoudelijk debat in de openbaarheid van de gemeenteraad. Lievense doet dat op zijn manier. Hangt een hele dag aan de telefoon en gaat de politieke arena niet in zonder dat hij van zijn succes verzekerd is. Ere wie ere toekomt, dat is razend knap en formeel niets mis mee. Landelijk wordt het Rutte-doctrine genoemd en maakt men zich er wel zorgen over. Hoe transparant is het voor de kiezer?

De verkiezingswinst van 2018 was ook geregisseerd. Toen de weerstand tegen het project Brouwerseiland niet te stuiten leek, trok hij het plan uit de hoge hoed om nee te zeggen tegen nieuwe recreatieplannen. Het werd weer rustig op het eiland en Brouwerseiland was op dat moment de grote verliezer. Een eerder ja van LSD werd een nee en de meerderheid van de raad volgde. De tijd zal het leren of dit een strategische fout was die miljoenen gaat kosten. De claim van Brouwerseiland is 32 miljoen. We wachten de rechter af. Frappant dat partijen als D66, PvdA en SP als fervent tegenstander van Brouwerseiland er geen slaatje uit hebben weten te slaan. Het geheugen van de kiezer is maar beperkt.

En daarna vallen de zetels vanzelf LSD toe. Laurence Haack ruziet binnen de VVD en vindt bij LSD een warm nest. Tot ergernis van de VVD zelf, die daardoor minder sterk in de raad vertegenwoordigd is. Jet van Gent van Hart voor Schouwen-Duiveland doet hetzelfde. Het begon met wat appjes over en weer met Lievense. En die appjes werden ineens serieus. Ze zegt wel andere partijen overwogen te hebben, maar voelt zich bij LSD thuis. Kan zich gaan inzetten voor natuur en milieu. En ja, die regenboogvlag die er bij haar oorspronkelijke partij Groen Links niet doorkwam, neemt ze nu maar voor lief. LSD is tegen de vlag. Het is geen issue meer voor haar. De vlag wappert wel in haar tuin in Serooskerke.

Van Gent had vierhonderd voorkeurstemmen in 2018 en hoopt die vast te houden bij de verkiezingen in maart volgend jaar. Ze ziet LSD wel naar tien zetels groeien en ziet geen enkel probleem in het partijhoppen.

Lievense krijgt het in de schoot geworpen en de kleine partijen zien lijdzaam toe hoe LSD steeds groter wordt en zij daarmee kleiner. PvdA, SP en D66 slaan op dit moment nog geen deuk in een pakje boter. Zoeken elkaar ook te weinig op. Ja voor de verkiezingen van 2018 wilden ze nog een alliantie, maar daarvan is in de praktijk niets terecht gekomen.

Maar Lievense wil meer. In de raad is hij de grootste, maar binnen het dagelijks gemeentebestuur levert hij met Jacqueline van Burg maar één van de vier wethouders. En dat wil hij veranderen na maart volgend jaar. De partij heeft voldoende geschikte kandidaten, zegt hij. Maar als LSD er twee claimt, zal de wethouder van SGP, GroenLinks of CDA het veld moeten ruimen. Want door een politiek compromis is de gemeente al van drie naar vier wethouders gegroeid. Een compromis van €100.000 per jaar. Dat gebeurt geen tweede keer.

Dat kan de slagkracht van de wethouders Daniël Joppe (CDA), Paula Schot (SGP) en Ankie Smit (GroenLinks) alleen maar verzwakken. Zo kort voor de verkiezingen toon je je maar beter loyaal tegenover de zichzelf tot coalitieleider benoemde Lievense. In die rol voelt hij zich als een vis in het water. Maar de eilandelijke politiek wordt meer en meer zetels tellen in de raad. En als de verhoudingen zo significant zijn, komt het niet echt tot een inhoudelijk debat over plannen. Stemmen geteld, pap gestort. Op dit moment kan alleen de VVD de triomftocht van LSD stoppen. Maar dan moet de partij er wel in slagen de grote hoeveel stemmen bij de Tweede Kamerverkiezingen vast te houden. Maar dat is lastig voor de VVD want hoe groot zijn de verschillen tussen die twee kemphanen nu eigenlijk?

Aad van der Wouden