Afbeelding

Dr. H. Goemans (1803-1889)

Column

Medici vormen een beroepsgroep die zich onmisbaar heeft gemaakt. Zierikzee had een lange reputatie van kundige doktoren. Vooral in de achttiende eeuw beperkten zij zich niet tot hun medische praktijk maar bevolkten ook het stadhuis waar zij deel uitmaakten van de vroedschap. Ook in de negentiende eeuw was dat met een klein aantal het geval. Een van hen was dr. Hubrecht Goemans, een bekwaam en gerespecteerd medicus.

Hubrecht werd in Dreischor geboren waar vader Pieter Goemans landbouwer was. Deze werd later burgemeester-secretaris van zijn woonplaats. Na de Latijnse school in Zierikzee studeerde Hubrecht vanaf 1822 geneeskunde in Leiden. Die studie sloot hij in 1827 af met een promotie. Ook in andere vakken promoveerde hij, als laatste nog in 1847 in de heelkunde. In het jaar van zijn eerste promotie had hij zich als arts in Zierikzee gevestigd.

Tweemaal was dr. Goemans gehuwd. Zijn eerste echtgenote, Johanna Feirabend, afkomstig uit Dordrecht, overleed in 1837, twee dagen nadat hun drie maanden oude dochtertje was overleden. Twee jaar later hertrouwde hij met Leonora van den Thoorn. Zij was de dochter van het raadslid Cornelis van den Thoorn. Ook zelf trad Goemans tot dit stedelijke college toe waar hij de liberale beginselen voorstond. Tot zijn overlijden bleef hij aan als raadslid.

Dokter Goemans was een gezien geneesheer en dat betekende dat hij een grote praktijk had. Het doktershuis was aan de Oude Haven, nu nummer 35. Ook deed hij veel verlossingen. In 1831 werd hij aangesteld als armendokter wat betekende dat aan hem de medische zorg van bedeelden werd toevertrouwd. In het bijzonder voor de pokkenbestrijding is Goemans actief geweest. Voor zijn inzet op dit gebied werd hij bij herhaling onderscheiden. Naam en faam kreeg Goemans door zijn methode om de koepokstof te bewaren. Goemans publiceerde een boek daarover in 1871 waarin hij ook inging op vaccinatie en revaccinatie en zich een voorstander toonde van de verplichte inenting van schoolkinderen. Ook was de dokter actief tijdens cholera-epidemieën.

Na zestig jaar beëindigde Goemans in 1887 zijn medische praktijk, maar bleef bij een aantal families zijn diensten bewijzen zodat men hem nog iedere dag op weg zag gaan naar zijn patiënten. Het paste bij zijn karakter want rusteloos was en bleef dokter Goemans. Tot op hoge leeftijd werd hij geprezen om zijn helder oordeel. Bovendien had hij, zo noteerde de Zierikzeesche Nieuwsbode, een blijmoedige en kalme opvatting van het leven. Als Goemans werkeloos moest toezien, nadat alle pogingen tot herstel hadden gefaald, had de ‘oude dokter’ een troostend woord en een medelijdend hart. Zoals een goed en verstandig medicus betaamt.

Ontspanning vond dr. Goemans in zijn zoölogische verzameling en naturalia, die na zijn overlijden werden geschonken aan het Zeeuws Genootschap der Wetenschappen waarvan hij lid was. Ook van de plaatselijke commissie voor geneeskundig toevoorzicht was Goemans lid. Dat was ook het geval met de Provinciale commissie, maar hij kreeg in 1855 de wenk ontslag aan te vragen wegens verzuim van de vergaderingen. ‘Naast zijn praktijk was het bijwonen van de bijeenkomsten in Middelburg blijkbaar moeilijk’, concludeert de medisch historicus dr. C.M. van Hoorn.

Bij zijn overlijden schreef een onbekende in de Zierikzeesche Nieuwsbode: ‘Moge het der familie van den overledene eenigszins tot troost verstrekken, dat de belangstelling in haar verlies zoo algemeen is. Heeft zij een geliefd vader en bloedverwant verloren, wij overigen missen in hem een trouw en hartelijk vriend en de gemeente een harer beste burgers’. Het overlijden van dokter Hubrecht Goemans kwam nog onverwachts. Hij had een beroerte gehad maar leek daarvan te herstellen. Dat herstel was echter van korte duur. De schrijfster Nora Basenau-Goemans (1876-1967) was zijn kleindochter.

Huib Uil

Meer nieuws