Musea zetten in op de meekrap

Drie eilandelijke musea brengen hun meekrapcollectie op zaterdag 8 september tijdens Monumentendag extra onder de aandacht.  Museum Goemanszorg in Dreischor belicht met name alle aspecten rondom de teelt van dit 2- tot 3-jarige gewas. Uit de wortels werd rode verfstof gewonnen: alizarine, ook bekend als Turks rood of kraplak. In dit museum is ook een korte film te zien van hernieuwde experimenten om dit gewas wederom te verbouwen.

[banner]

Het Stadhuismuseum te Zierikzee richt zich daarentegen hoofdzakelijk op de handel (keuring) en de - soms rijke - toepassingen van de meekrap. Eeuwenlang was de meekrap het belangrijkste handelsproduct van Schouwen-Duiveland. De Oudheidkamer te Bruinisse tenslotte bezit een bijzondere en intieme collectie voorwerpen rondom het thema: Het belangrijkste groen van toen.

Meekrap is een plant met lange wortels waaruit een rode kleurstof wordt bereid. Boeren op het eiland verbouwden veel meekrap. Op Schouwen-Duiveland stonden 20 kleine fabriekjes – meestoven – waar de oogst verwerkt werd. Nogal wat plaatsaanduidingen herinneren aan deze historische achtergrond, zoals bijvoorbeeld de Stoofweg uit Dreischor. In meestoven werden de wortels gedroogd en fijngestampt.

Uiteindelijk verkreeg men een grof kleurstofpoeder dat in balen en vaten werd verpakt. Meekrap was vroeger het hoofdgewas van de landbouw op Schouwen-Duiveland. Sinds 1444 moest alle meekrap van het eiland in Zierikzee worden gekeurd. In het voorjaar, als de aanvoer van meekrap op z’n hoogtepunt was, werden iedere dag tientallen vaten en balen gekeurd, gewogen en gemerkt. Jaarlijks werden in totaal 3.000 vaten en balen naar de waag van Zierikzee gebracht.

In de goed verzorgde bloemen- en kruidentuin van Museum Goemanszorg bevinden zich enkele heuse bedden meekrap, naast veel ander levend ‘groen van toen’. De speciale meekrapkamer van het Stadhuismuseum bevat o.m. een bijzonder mooie maquette van een zgn. meestoof.

Ook is in dit museum de originele stadswaag gevestigd, waar de verplichte keuring van de meekrap plaatsvond. De balans in het museum dateert uit 1664 en is in 2011 op precies dezelfde plaats als vroeger teruggehangen. Prachtige sitsen stoffen en luxe kamerjassen, veelal geïnspireerd op Indiase voorbeelden, getuigen van de verfijnde toepassingen van deze bijzondere, natuurlijke verfstof.

De meekrapcultuur verdween goeddeels vanaf het moment dat synthetische verfstoffen rond 1870 op de markt kwamen.