Toespraak mosselvoorman Bruinisse

Algemeen

Wout van den Berg van de Bruse visserijvereniging haalde zaterdag fel uit naar de milieu-organisaties. Hierbij de integrale tekst.

 

Dames en heren,

Jaren achtereen passeerden vanaf deze plek verhalen als Tijl Uilenspiegel, Don Quichote, Reinaarde de Vos en de Baron van Munchhausen. Al die keren waren deze vertelsels een bron van inspiratie om met een kwinkslag de actualiteit in een luchtig jasje te steken. Passend bij de sfeer van feestelijke visserijdagen. Dit jaar kwamen mijn gedachten niet verder dan het oudtestamentische boek Job. Niet dat ik daar inhoudelijk veel kennis van draag, maar het is meer het emotionele gevoel dat Job staat voor lijden en beproeving. Tussen het eerste vers: “Er was een man in het land Uz, zijn naam was Job”, en het laatste vers: “En Job stierf, oud en der dagen zat”, is de rampspoed te lezen waaraan Job werd onderworpen om zijn geloof te beproeven.Maar in het verhaal van de mosselsector is er geen enkele overeenkomst tussen de rampspoed die ons overkomt en het hogere doel dat dit zou moeten dienen. De metafoor gaat niet op. Sinds mijn jaarrede in het voorjaar is er veel gebeurd. Uw voorzitter is tegen wil en dank een bekende Zeeuw geworden en Wout is inmiddels een beruchte naam in het Haagse. De ZMF voelt zich slachtoffer van de Groene Leugen campagne en Johan Nooitgedacht is boos, omdat ik me met de garnalensector bemoei. Sicco Heldoorn en Carla Peijs vinden dat ik te kort door de bocht ga met mijn kritiek op de natuurbescherming. Sommige collega’s twijfelen aan de aanpak om vervolgens niet te weten hoe het wel moet. Daartegenover staat dat het PO bestuur unaniem achter mijn acties staat als ik weer eens voor de troepen uitloop. Ook blijkt uit de verschillende ledenvergadering een brede steun voor die aanpak. Het is en blijft nodig om alle betrokken partijen keihard op de feiten te wijzen. Politiek gezien is er veel sympathie voor de mosselsector, maar de minister volhard in haar aanpak om de mosselsector en milieubeweging er zelf uit te laten komen. Trek jezelf maar aan je eigen haren uit het moeras, zou de Baron van Munchhausen zeggen. Nee, beste collega’s en gasten, voor dit verhaal zijn er geen gelijkenissen in de recente of oude literatuur. Zelfs in Job heb ik dat niet kunnen vinden, al ben ik ervan overtuigd dat sommige van U aanwezigen daar genuanceerder over zullen denken. Ik ben mij bewust van de harde taal die ik spreek en ik zal die ook onderbouwen. Dit in tegenstelling tot een columnist die in de locale weekkrant Wereldregio spreekt over een blauwe leugen, maar daarbij de melk heeft horen klotsen niet wetende waar de tepel hangt. Waarschijnlijk was hij zelf blauw toen hij de tegenhanger van de Groene Leugen aan het papier toevertrouwde. Een gevoel dat past bij de verontwaardiging van de milieusectoren over de acties van de mosselsector. Zij vinden het ongepast dat wij ons mond opendoen terwijl we worden afgeslacht. De feiten. Begin april organiseert de PZC een debat waarin de Vogelbescherming en ondergetekende in zullen gaan op de problematiek van de mosselsector. Vogelbescherming weigert. Ook de ZMF weigert. Vreemd voor een maatschappelijke organisatie om een dergelijke kans voorbij te laten gaan om je verhaal te vertellen. Enige tijd later organiseert de ZMF een ledenvergadering. Uit een interne mail blijkt dat de belangstelling uitermate gering is. De vermeende dreigende sfeer in Zierikzee en het niet kunnen garanderen van absolute beveiliging door de burgemeester wordt de smoes om hun vergadering af te lasten. In een radio-interview beschuldigd Tjeu van Mierlo mij ervan mijn collega vissers niet in de hand te hebben. Later blijkt dat er intern gedonder is tussen Gijs van Zonneveld en zijn directeur over het feit dat ik voor de bewuste ledenvergadering zou zijn uitgenodigd. Onder druk van de ZMF leden krijg ik later alsnog een uitnodiging om de ledenvergadering toe te spreken. Vanwege een belangrijke afspraak over nadeelcompensatie met een hoogleraar in Utrecht moet ik verstek laten gaan en gaat onze voorzitter Ton Verbree. De ZMF herhaalt de mantra van de uitgestoken hand naar de sector. Een lege hand. In twee interviews bij Omroep Zeeland met Leen Harpe van GroenLinks en Gijs van Zonneveld van de ZMF komen beide heren niet verder dan het verzoek om te spreken over de inhoud. Op de vraag wat de inhoud is antwoorden ze dat de minister dit moet zeggen. Het optreden van de milieuorganisaties bij de Raad van State wordt goedgepraat als een proces dat onvermijdelijk is en waartoe de minister ze toe dwingt. Zalvende woorden over het belang van een duurzame mosselsector staan daarbij in schril contrast tot het juridische doodvonnis dat diezelfde clubs eisen. En natuurlijk, beste meneer Bosman, van Mierlo, Zonneveld, Harpe, ik weet ook wel dat de ZMF niet tegen ons procedeert. Maar ik weet ook dat zij er geen flikker aan doen om hun collega’s ervan te overtuigen niet te procederen. Dat laatste kwam duidelijk aan het licht tijdens het laatste gesprek aan de vooravond van de TT in Assen onder leiding van Sicco Heldoorn. Gijs van Zonneveld kwam niet verder dan de beeldspraak dat we toe zouden moeten naar twee punten op de horizon. Lenze Hofstee was duidelijker. Het Wad is in een verregaand stadium van overbevissing en spreken over een najaarsvisserij is onfatsoenlijk, beet hij Hendrik Oosterveld toe. Directeur Fred Wouters van Vogelbescherming en Hidde van Kersen van de Waddenvereniging hielden wijselijk hun kruit droog. Dit hadden ze immers nodig om na het weekeind de frontale aanval op de sector maximaal in te zetten. Het kwam dan in Assen ook niet verder als: “We moeten terug naar een gezond eco-systeem” en “Er moet meer onderzoek komen naar de herstelplannen en verduurzaming van de visserij” en “We moeten de visserij in het Waddengebied in zijn totale samenhang met overige effecten bezien”. Veel geblaat en weinig wol. Ik heb geluisterd en gezwegen. Mijn inbreng in het vorige overleg was door voorzitter Heldoorn als emotioneel en ongenuanceerd ervaren. Kennelijk is men niet gewend aan zoveel inhoud zonder wollige franje. Kennelijk mag in Nederland de waarheid niet worden gezegd. De waarheid. Dat brengt mij op onze slogan: “Stop de Groene Leugen”.

 

[banner]

 

De milieuorganisaties en tal van hun politieke vriendjes ergeren zich rot aan deze spreuk. Het zou kwetsend zijn en doet afbreuk aan de waarheid. Wederom de waarheid. Je kunt op verschillende manieren omgaan met de waarheid. Je kunt de waarheid vertellen, je kan de waarheid niet vertellen, je kan niet de waarheid vertellen en je kan liegen. Dat laatste is met opzet niet de waarheid vertellen. Dat laatste is misleiden. En juist dat is waar wij als mosselsector op doelen.Milieuorganisaties misleiden de boel. De Groene Leugen. De Groene Leugen die gestopt moet worden. In de nieuwsbrief van de Waddenvereniging van 11-7 is de volgende passage te lezen. In de discussie rondom de mosselvisserij wordt vaker naar voren gebracht dat nu een eeuwenoude traditie dreigt te verdwijnen. Echter, het betreft hier een steeds terugkerende misvatting. Mosselkweek in de Waddenzee is pas in de jaren ’50 op gang gekomen, en de laatste decennia sterk geintensiveerd. Naar nu blijkt is daarmee de draagkracht van de Waddenzee overschreden. (einde citaat) In deze vier zinnen zitten drie doelbewuste misleidingen ofwel leugens.Een. De stelling dat mosselvisserij een eeuwenoude traditie is wordt in het stukje ontkracht met het feit dat mosselkweek in de jaren ’50 in de Waddenzee is begonnen. Het is bij de Waddenvereniging bekend dat lang voordat er begonnen is met kweken op het Wad er al op mosselzaad in de Zuiderzee en Waddenzee werd gevist. Kweek en visserij wordt doelbewust door elkaar gebruikt om een misleidende boodschap af te geven.Twee. De bewering dat mosselkweek de laatste decennia is geïntensiveerd wordt niet onderbouwd. Wellicht dat wordt gedoeld op het toegenomen grootte van de schepen en het motorvermogen. In tegenstelling tot de sleepnetvisserij heeft het motorvermogen voor de mosselvisserij geen verband met het op te vissen bestand.Drie. Vanaf begin jaren ’90 is de visserij op mosselzaad beperkt in gebied en het aantal vergunningen en daarmee is de capaciteit verkleind.Vier. Waaruit blijkt dat de draagkracht is overschreden? Tot nu toe komen de NGO's niet verder dan de bewering dat zaken onvoldoende bekend zijn en nader moeten worden onderzocht. De Waddenvereniging geeft bewust onjuiste informatie aan haar leden en sympathisanten. Zij proberen de kritiek vanuit de samenleving te pareren met leugens. Groene leugens. Net als de hand van de ZMF die wordt uitgestoken, maar leeg is. Men is als de dood voor de waarheid. Men durft de leden niet te vertellen dat je aan de ene kant “handen uitsteekt” en aan de andere kant de families kapot procedeert door zelfs de inkomsten voor aanstaande seizoen onmogelijk te maken. Hoezo voorstander van een duurzame mosselsector!? Maar ook de politiek is niet vies van een groen leugentje om bestwil. Het debat dat op 27 maart na het mosselprotest op de Oosterschelde werd gevoerd was doorspekt van lovende woorden aan de traditionele ambachtelijke mosselsector die vooral voor Nederland moest worden behouden. De sector moest vooral vertrouwen hebben in een toekomst die wordt bepaald door juridische procedures waar de jongens en meisjes in de tweede kamer totaal geen invloed op hebben, maar wel grote woorden over spreken. Na het antwoord van de minister bleken de meesten te zijn uitgeblust in de tweede termijn en vond men dat er vooral niet over geld moest worden gepraat, maar dat de sector en milieuorganisaties er onder leiding van Sicco Heldoorn maar uit moesten polderen. Het resultaat van deze Poolse landdagen kennen we nu voldoende om te weten dat daar niks uitkomt. Het is slechts een dekmantel voor de milieumaffia om onder het mom van onderhandelingen de tegenpartij partijen monddood te maken en tegelijkertijd je tegenstander dood procederen. Maar wij breken er niet. Op het moment dat de mosselsector wegloopt zijn onze tegenstanders er als de kippen bij om te roepen dat er met de mosselmannen geen afspraken te maken zijn. De Groene Leugen gaat verder dan de moordaanslag op de mosselsector. En ja dames en heren fatsoenspolitici. Moord is ongewenste levensbeëindiging met voorbedachten rade. En dat is precies wat ons overkomt. Tijdens de laatste zitting bij de Raad van State eiste Vogelbescherming en Waddenvereniging een vergunning voor het transport van consumptiemosselen uit de Waddenzee naar Yerseke. Om daar gelijk aan toe te voegen dat dit significante effecten heeft voor de voedselvoorraad voor de vogels en daarom niet kan worden toegestaan. De lichaamstaal van Manon Tentij van Vogelbescherming sprak boekdelen. Zij genoot zichtbaar van de momenten waarop de Staatsraden Menno Nagel van LNV het vuur aan de schenen legden. De lovende woorden over een duurzame mosselsector horen kennelijk niet in de rechtzaal. Hier komt de ware aard naar boven. De borden Stop de Groene Leugen worden stapje voor stapje verder verspreid in Zeeland en mondjesmaat daarbuiten. het aantal borden groeit en ze blijven staan. Boeren zijn bereid om ze te plaatsen op opvallende locaties en steunen onze actie.De samenwerking met de ZLTO onder voorzitterschap van Peter de Koeier is niet voor niets ontstaan. Ook zij hebben last van de doorgeslagen regelgeving in de natuur- en milieu wetgeving. Maatregelen die tot last zijn en niets opleveren voor de natuur is het stokpaardje van de Koeijer. Hij heeft niets tegen de natuurorganisaties en is minder fel in zijn bewoordingen dan uw eigen voorzitter. Maar over een ding zijn we het eens. Een regel is dood zolang er geen beroep op wordt gedaan. En juist dat laatste vindt grote opgang voor boeren en met name varkensboeren in Oost-Brabant. In overeenkomstige bewoordingen als voor de mosselproblematiek is onlangs een rapport aan minister Verburg aangeboden over de gevolgen van procesvandalisme in het ammoniak en emissie dossier. Bedrijven die investeren op minder uitstoot mogen niet uitbreiden omdat er ondanks de vermindering toch een totale hoeveelheid is die te hoog is. Elke ontwikkeling wordt hierdoor gedwarsboomd ondanks afspraken die op provinciaal niveau zijn gemaakt. Wij volgen dit met grote belangstelling en hopen op verdere intensivering van deze samenwerking. De borden Stop de Groene Leugen zijn ook te vinden in Zeeuws Vlaanderen. Ook daar zijn de mensen de waanzin meer dan zat om land onder water te zetten dat door onze voorouders met blote handen is veroverd aan de zee. Het gaat hier niet meer over natuur, maar om een bizar machtspel tussen politiek en de natuurbeweging op internationaal niveau. En ook hier probeert minister Verburg de kool en de geit te sparen door de getroffen bewoners en medestanders een onderzoek naar alternatieven voor te schotelen. En de politiek. De politiek is blij. Blij met de verregaande toezeggingen van de minister waarmee ze vervolgens zelfgenoegzaam hun kiezers kunnen vertellen dat zij hun belangen met hand en tand hebben verdedigd. Nee dan was Kees Slager tenminste duidelijk. Als nieuwbakken eerste kamerlid doorzag hij de minister en legde dit feilloos bloot. Het mocht niet baten. Zoals in vele dossiers waren de kaarten op voorhand al geschut en de stemmen geteld. De minister sprak voordat de stemming begon het volle vertrouwen uit in het stemgedrag van de eerste kamer. Geen nacht van Slager dus. Tot zover de politiek en de milieubeweging. Nu een aantal kritische kanttekeningen bij de overheid. De laatste jaren heb ik mijn lof geuit over de wijze waarop de overheid en vooral de uitvoerende overheid omging met de lastige materie rond de vergunning voor de mosselzaadvisserij. Met de uitspraak in februari is er een kentering te zien. Ambtenaren die voorheen constructief medewerking verleenden zetten nu de hakken in het zand.Het meest sprekende en tevens bizarre voorbeeld is de mosselzaadvisserij in de Oosterschelde van afgelopen jaar waar nu een verlenging wordt gevraagd. Waar gaat het om. In het najaar van 2007 werd in de Oosterschelde bij Zierikzee een visbare hoeveelheid mosselzaad ontdekt. Er werd een passende beoordeling opgesteld en na beantwoording van aanvullende vragen kwam de vergunning. Er kon worden gevist. Omdat het laat in het jaar was, viel de visserij tegen, omdat het mosselzaad te vast bleek te staan. Nu blijkt er een visbaar deel over te zijn en is verlenging van de visserij aangevraagd. Het antwoord was dat de oude passende beoordeling niet voldoende is om deze visserij uit te voeren. Het gaat nota bene om dezelfde activiteit in hetzelfde gebied onder vergelijkbare omstandigheden en de Natuurbeschermingswet biedt daar ruimte voor. Nee, er moesten aanvullende vragen worden beantwoord.

 

[banner]

 

 

Een nadere analyse van deze vragen wijst uit dat dit niets te maken heeft met de natuurwaarden waaraan moet worden getoetst en het meest bizarre is dat het dezelfde vragen zijn als die het vorige jaar zijn gesteld. En vorig najaar kon vervolgens wel worden gevist op basis van dezelfde beoordeling en vragen. Is dit behoorlijk besturen? U ziet dat de rechtspraak heeft geleid tot een totale paniek op het ministerie van LNV. Middelen en menskracht ontbreken om dit fatsoenlijk op te kunnen lossen. De geest is hiermee uit de fles want iedere vergunningaanvraag heeft mogelijk een bezwaar tot gevolg en daarmee mogelijk een vernietiging bij de Raad van State. Dit geldt voor mosselen, maar ook voor ammoniak, de handkokkelaars, maar ook voor de garnalenvisserij wiens vergunning eind dit jaar afloopt. De garnalenvisserij. In de diverse overleggen waar ik bij betrokken ben heb ik signalen ontvangen dat de garnalensector in de problemen dreigt te komen als eind dit jaar haar NBwet vergunning afloopt. Ik heb daar diverse malen in de openbaarheid op gewezen. Aan de ene kant wil de Waddenvereniging een verduurzamingstraject voor de garnalenvisserij, maar aan de andere kant wil zij de garnalenvisserij in samenhang met alle andere economische activiteiten dus ook mosselkweek afwegen. En juist dat laatste maakt het lastig om binnen enkele maanden tot een afgewogen vergunning te komen, zeker gezien de jurisprudentie die ontstaat in de procedures die de natuurbeweging zelf aanspannen. In een gesprek met Johan Nooitgedacht is mij verweten dat ik mij met zijn garnalensector bemoeide om de mosselzaak te kunnen redden. De ene drenkeling klampt zich vast aan de andere en als we dan gaan gaan we allebei of we blijven beide drijven. Iedereen is uiteraard vrij in zijn gedachten. En ik heb begrepen dat ons e-mail verkeer al doorgedrongen is tot de burelen van de tweede kamer. Gelukkig heeft Pim Visser het beter verstaan. Ik hoop dan ook op korte termijn mijn visie aan de vissers in Wieringen te vertellen en ik zal uitleggen dat samenwerking met natuurorganisaties iets anders is dan samenwerken met je collega visserman. De discussie met Johan Nooitgedacht heeft mij geleerd dat er twee soorten bestuurders zijn. De ene categorie bestudeert zijn dossiers en maakt zijn beleid op basis van inhoud. De andere categorie probeert via netwerken en onderlinge afspraken beleid te voeren. Natuurlijk is dit niet zwart wit, maar binnen de visserij wordt vaak de koers bepaald op grond van mondelinge afspraken in weerwil van het geschreven woord. In het verleden heb ik in Visserijnieuws waarschuwende woorden geuit over de visserij in de Voordelta. De hele visserijsector viel over mij heen om vervolgens een jaar later tot hetzelfde inzicht te komen. Onlangs nog is er een convenant getekend waarin de visserij vrijwillig afziet van haar rechten in de toekomstige Natura 2000 gebieden in de Noordzee. Stilletjes hoopt men dat de Natuurbeschermingswet daar niet van toepassing zal zijn vanwege het internationale recht. Men vergeet dan dat de NBwet een gevolg is van de Vogel- en Habitatrichtlijn, die wel degelijk internationale gelding heeft. Ook dit convenant is een voorbeeld van de Groene Leugen. Terwijl de boomkorvloot bezwijkt onder de hoge olieprijzen wordt de vis die zij vangt verfoeid in de viswijzer. Supermarkten zijn als de dood voor negatieve publiciteit en halen de tong en schol uit de schappen om ze te ruilen voor kweekvis. Gemakshalve wordt vergeten dat voor één kilo kweekvis drie kilo vis moet worden gevangen in verre wateren. Per saldo is de belasting op het ecosysteem vele malen hoger dan het visje uit onze eigen Noordzee. De smoes dat Stichting Noordzee als medeondertekenaar van dit convenant de viswijzer niet kan veranderen is een Groene Leugen. Zij hebben de viswijzer mede bedacht. In dit geval is niet kunnen niet willen. Daartegenover moet de visserij in korte tijd investeren in duurzame vangstmethoden. Met welk geld? Of heeft men de illusie dat de aalmoes uit Brussel de totale Europese Vissector kan omvormen?En wat is het resultaat van de viswijzer? In de Libelle was laatst te lezen dat bij een enquête meer dan de helft van de ondervraagden de mossel liever niet meer eten. En dat terwijl vorig jaar de mossel nog hoog gewaardeerd werd als heerlijk en eerlijk product. Binnen een jaar is ons mooie imago naar de bliksem geholpen. Genekt door de Groene Leugen. De handkokkelaars. Ook de handkokkelaars zijn slachtoffer van de Groene Leugen. Via een smerig spelletje mogen ze niet meer vissen in een twee kilometer brede strook onder de eilanden. Hoe dat komt? Vanuit de provincie Friesland is de vraag gesteld aan Imares of het goed voor de natuur zou kunnen zijn waneer er een strook onder de eilanden zou worden gesloten voor de handmatige kokkelvisserij. Vanuit Imares Texel kwam vervolgens het antwoord dat de natuur met een dergelijke maatregel gebaat is vanwege het voedselaanbod het uitblijven van verstoring. Verstoring. Nota bene kruipen de zeehonden in de bootjes waar de handkokkelaars de kokkels in verzamelen. En vogels raken snel gewend aan de nauwelijks bewegende handrapers. Alleen een bureaubioloog kan zoiets verzinnen. Maar het resultaat is dat er weer een gebied dichtgaat voor de visserij. Ook hier is sprake van willekeur. Het Wadlopen mag gewoon doorgaan. Maar dan kom aan het eigenbelang van de natuurbeweging. De overheid kan gerust een vergunning verlenen. Er komt toch geen bezwaar. Ook hier volstrekte willekeur. Imares zaagt met dit soort rapportages aan de poten van haar eigen bestaan. De visserijsector is een belangrijke opdrachtgever. Martin Scholten zal moeten beseffen dat in de huidige juridische context ieder wetenschappelijk woordje moet worden gewogen op een goudschaaltje. Daarnaast willen gefrustreerde wetenschappers hun gram proberen te halen door schadelijke publicaties die worden verspreid via de milieunetwerken en goedgelovige pers. Denk maar eens aan het artikel van Bruno Ens in NRC. De enige reactie waren een paar vragen van professor Aad Smaal. De antwoorden laten tot in der eeuwigheid op zich wachten. Tot slot, geachte aanwezigen, de rechtzaak van enige weken geleden. Naast de najaarsvergunning uit 2006 is ook de vergunningplicht rond het afvoeren van consumptie mosselen uit de aan de orde geweest. Centrale vraag is in hoeverre de minister een correcte uitvoering geeft aan de NBwet-vergunningplicht.De minister gedoogt het transport met het beheersplan in het vooruitzicht en in het besef dat significante effecten uit zullen blijven. De minister verwijst daarbij naar de voorgenomen wetswijziging inzake het bestaand gebruik die naar verwachting in 2009 van kracht wordt.De Raad van State heeft een negatief advies uitgebracht over deze wetswijziging. Het gaat hier over de vrijstelling van een vergunningplicht voor bestaand gebruik in een overgangsperiode tot het beheersplan klaar is. Dit geldt ook voor het afvoeren van mosselen uit de Waddenzee.De fundamentele vraag rijst in hoeverre de rollen van de RvS als adviseur in het wetgevingsproces enerzijds en de RvS als rechtsprekend orgaan anderzijds met elkaar botsen. Beide petten horen strikt gescheiden te zijn, maar ik maak mij grote zorgen. Want hoe kan de RvS het gedogen goedkeuren op basis van een wetsvoorstel waar ze zelf tegen is? Ik hoop dan ook maar dat deze boerenverstand redenering niet geldt voor het juridische denkproces dat zal resulteren in een uitspraak.Let wel, beste mensen, een uitspraak die een onmiddellijk einde kan maken aan ons eeuwenoude ambacht, een einde kan maken aan onze familiebedrijven van vele generaties, een einde aan een stuk Zeeuwse identiteit.Dit is onze beproeving. Misschien is Job toch een betere metafoor dan ik in begin schetste. Want ook ik heb een rotsvast geloof dat de mosselsector past in de natuur. En ik hoop dat U dat ook heeft. Zonder ons einddoel te weten zullen we nog harder moeten vechten dan we nu al deden. Gelukkig zijn er velen die dat inzien en initiatief tonen. Daarom nog één keer.Geef nooit op.

Meer nieuws