Vrijmetselarij in Zierikzee opent deuren van haar loge

Algemeen

Jacques Geschiere over rituelen, haantjesgedrag en dictatoriale regiemesDe vrijmetselaars in Zierikzee houden op 12 november open huis. Een niet alledaagse bezigheid voor een gezelschap dat in de regel in beslotenheid bijeen komt. In het pand aan de Sint Domusstraat 66 in Zierikzee komen de vrijmetselaars regelmatig bij elkaar. Om te praten, na te denken en vooral als afzonderlijke broeders te werken aan hun eigen vervolmaking. Eén van die leden is Jacques Geschiere uit Zierikzee. In 2000 is hij toegetreden tot de broederschap. ,,Het is geen geheim genootschap, maar wel een genootschap met geheimen,” legt hij uit.

De vrijmetselarij komt voort uit de periode dat er nog grote kathedralen werden gebouwd: een gilde van bouwers en architecten die samen woonden in een loge. De mannen schoolden elkaar in het vak, maar hielden zich ook bezig met meer levensbeschouwelijke zaken. Maar toen aan het einde van de Middeleeuwen door de godsdiensttwisten de bouw van grote Godshuizen abrupt stopte, vormden de loges zich om tot meer algemene gezelschappen. ,,Het is geen sekte, geen godsdienst, maar wel enigszins religieus. Vrijmetselaars geloven allemaal wel in een zekere drijvende kracht,” legt Geschiere uit.

 

[banner]

 

Vaak komen mensen rond hun middelbare leeftijd in een fase, die wat beschouwender van aard is. Het gaat niet alleen meer om carrière, hypotheek of alledaagse beslommeringen. Dat gold voor Geschiere ook en dat bewoog hem richting de Vrijmetselarij. ,,Ken je dat liedje van Doe Maar, je weet wel van Is dit alles? Op zo’n punt kwam ik zelf ook.” Maar wie zijn interesse voor de Vrijmetselarij kenbaar maakt, is er nog niet. Volgens een aantal gebruiken kan het enkele maanden duren voordat een nieuw lid geaccepteerd wordt. Het gebeurt niet vaak dat iemand niet welkom is, maar binnen de organisatie wordt bijvoorbeeld met een commissie van onderzoek wel zorgvuldig aan ‘ledenwerving’ gedaan.

Met de historie van de kathedraalbouw houdt de vrijmetselarij vast aan oude symbolen. Het idee is, dat iedereen als een ruwe steen wordt geboren en dat je je hele leven moet polijsten. ,,Het zelfstandig zoeken naar de waarheid, verdraagzaam zijn en liefde voor je medemens zijn belangrijke waarden binnen de loge.” Jacques Geschiere heeft ook andere loges bezocht, bijvoorbeeld in Bangkok. En de enorme afstand heeft geen effect op de sfeer binnen de Vrijmetselarij. ,,Overal ben je welkom.”

Volgens de overlevering had de organisatie in het rijke verleden een enorme invloed. De vrijmetselarij heeft invloed gehad op de vorming van de Verenigde Staten en de Franse Revolutie. Van die macht is niets meer over. Of het moet zijn, dat kennis macht is. Want daar staan Vrijmetselaars voor open. Maar door de eeuwen heen hebben de loges altijd problemen gehad met dictatoriale regimes. Eén van de eerste dingen die de Duitse bezetter deed bij de inval in Zierikzee was het onderkomen van de Vrijmetselarij bezetten. ,,Gelukkig had één van de broeders daags ervoor waardevolle zaken weten veilig te stellen.” Alles werd kort en klein geslagen. Dictators worden nu eenmaal zenuwachtig van vrijdenkenden. Iets waar de Vrijmetselarij altijd mee te maken heeft gehad.

Maar ook het feit dat de loges een zweem van geheimzinnigheid om zich heen hebben, speelt de organisatie wel eens parten. Het heeft te maken met de structuur. De loges kennen leerlingen, gazellen en meesters; de fasen van ontwikkeling, die de broeders doormaken. Iedere fase kent een zeker ritueel als afsluiter. En daarover wordt niet publiekelijk gepraat. ,,Zie het maar als sinaasappelen. Als je die nooit gegeten hebt, weet je niet hoe ze smaken. Het heeft ook geen zin om over de smaak te praten. Je moet het ervaren en dat is heel persoonlijk. En juist dat persoonlijke maakt dat er niet over gesproken wordt.”

De loge in Zierikzee met de tot de verbeelding sprekende naam de Ster van ’t Oosten is een mannenaangelegenheid. Er zijn wel loges waar ook vrouwen welkom zijn, maar in Zierikzee is dat niet zo. Volgens Geschiere vertonen mannen toch snel haantjesgedrag als er een vrouw bij komt. En dat beïnvloedt de sfeer. Tijdens de open avond zijn vrouwen overigens wel welkom. En ook organiseert de loge regelmatig uitstapjes met de dames van de leden erbij. Het zelfde principe dus als bij de serviceclubs, die zich ook alleen op mannen richten. ,,Binnen de loge is verder alles bespreekbaar, maar het blijft binnen de getande rand (het gebouw –red). Verhalen komen niet op straat en zo hoort het ook.”

De Orde van Vrijmetselaren heeft dan wel haar eigen systeem van selectie, het is volgens Geschiere absoluut geen ,,elitaire aangelegenheid.” De orde is er voor alle mannen die er belangstelling voor hebben. Maar tegelijkertijd geeft hij toe, dat de sfeer binnen de loge toch wel een zichzelf selecterend karakter draagt. Het is er immers voor mannen die nadrukkelijk met zichzelf aan de slag willen op spiritueel vlak. En daar voelt niet iedereen zich in thuis.

Meer nieuws